Ở tuổi 53, tôi đã trải qua không ít thăng trầm trong cuộc sống. Trước đây, tôi từng nghĩ rằng chỉ cần duy trì công việc ổn định và chờ đến ngày nghỉ hưu là đủ. Nhưng thực tế đã chứng minh rằng tôi đã sai lầm. Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) đã khiến nhiều người, trong đó có tôi, phải thay đổi cách nhìn nhận về công việc và cuộc sống.
Gần đây, tôi đọc được một bài báo cho biết rằng có thể sẽ có tới 22 triệu người lao động có thu nhập trung bình bị ảnh hưởng vào năm 2025. Con số này khiến tôi phải suy nghĩ rất nhiều về tương lai của mình và những người xung quanh.
Trước đây, tôi đã từng vượt qua những khủng hoảng tài chính và tự tin rằng mình có đủ kinh nghiệm để đối phó với mọi tình huống. Tuy nhiên, sự xuất hiện của AI đã tạo ra một thách thức hoàn toàn mới mà tôi không thể lường trước.
Tôi đã làm việc trong lĩnh vực truyền thông từ năm 2023, với vai trò viết bài, quay video và quản lý mạng xã hội. Tôi luôn tự hào vì mình là một người trung niên vẫn có thể theo kịp với sự phát triển của công nghệ.
Tuy nhiên, hiện tại, tôi nhận thấy rằng AI đã có khả năng thực hiện những công việc mà tôi từng nghĩ chỉ con người mới có thể làm. Các phần mềm AI có thể viết bài nhanh chóng và chỉnh sửa hình ảnh một cách hoàn hảo. Thậm chí, AI còn có thể sử dụng hình đại diện kỹ thuật số để phát sóng trực tiếp.
Tôi đã chứng kiến một công ty mỹ phẩm sa thải tới 95% nhân viên chăm sóc khách hàng, chỉ giữ lại 5% để đào tạo AI. Điều này thực sự là một lời cảnh báo nghiêm túc cho những người trung niên như tôi.
Gánh nặng trách nhiệm và nỗi lo mất việc do AI
Vào tuần trước, một người bạn thân đã kể cho tôi nghe về một người bạn học cũ, người đã làm lập trình viên trong suốt 20 năm. Ngay trước Tết, anh ấy bị sa thải vì AI đã thay thế công việc của anh. Anh từng nghĩ rằng nghề lập trình là một nghề ổn định, nhưng thực tế lại rất phũ phàng.
Nhiều người trung niên đang phải đối mặt với áp lực lớn từ cuộc sống, vừa phải chăm sóc cha mẹ già, lo cho con cái, vừa phải đối mặt với nỗi lo mất việc do sự phát triển của AI. Tuy nhiên, tôi không muốn đầu hàng trước thời đại công nghệ số. Tôi nhận ra rằng AI không phải là kẻ thù, mà là một công cụ hữu ích nếu biết cách sử dụng.
Vì vậy, tôi đã bắt đầu học cách sử dụng trí tuệ nhân tạo. Tôi đã tìm hiểu và sử dụng nhiều phần mềm AI để hỗ trợ công việc của mình, từ viết nội dung đến thiết kế hình ảnh. Dù ở tuổi 53, tôi vẫn cố gắng học hỏi và không muốn bị bỏ lại phía sau.
Diễn đàn Kinh tế Thế giới đã chỉ ra rằng AI có thể thay thế 9 triệu việc làm, nhưng cũng sẽ tạo ra 11 triệu việc làm mới. Điều quan trọng là chúng ta phải biết cách thích nghi và phát triển bản thân.
Qua quá trình học tập và làm việc, tôi đã rút ra được 4 nguyên tắc quan trọng:
1. Chấp nhận sự thay đổi: Thay vì chống lại AI, chúng ta nên xem nó như một công cụ hỗ trợ cho công việc của mình.
2. Học tập không ngừng: Hãy dành thời gian mỗi ngày để học hỏi những kỹ năng mới, từ những điều cơ bản nhất.
3. Tận dụng điểm mạnh của bản thân: AI không có trải nghiệm sống như con người, vì vậy chúng ta cần phát huy những điểm mạnh này trong công việc.
4. Tin tưởng vào giá trị của người trung niên: Những người ở độ tuổi trung niên thường có sự đồng cảm và kinh nghiệm mà AI không thể thay thế.
Tôi nhận ra rằng AI chỉ dựa vào dữ liệu và thiếu đi cảm xúc. Những người bạn đồng trang lứa của tôi, khi áp dụng 4 nguyên tắc này, đều giữ được công việc và thậm chí đạt được những thành tựu đáng nể. Vì vậy, tôi tin rằng chỉ cần nắm vững 4 nguyên tắc này, AI dù mạnh mẽ đến đâu cũng phải chịu khuất phục.
