Ngày 30 tháng 4 năm 1975, một dấu mốc lịch sử quan trọng đã được ghi nhận khi Đài Tiếng nói Việt Nam phát đi “Bản tin chiến thắng”, tạo nên một làn sóng cảm xúc mạnh mẽ trong lòng người dân. Đây không chỉ là một bản tin thông báo mà còn là biểu tượng của niềm tự hào dân tộc, đánh dấu sự kết thúc của một thời kỳ đau thương và mở ra một trang mới cho đất nước.
Hiện nay, tại Trung tâm Sản xuất và Lưu trữ chương trình của Đài Tiếng nói Việt Nam, băng thu âm “Bản tin chiến thắng” vẫn được gìn giữ cẩn thận. Giọng đọc của phát thanh viên Nguyễn Thơ và Tuyết Mai đã trở thành những âm thanh quen thuộc, gợi nhớ về một thời kỳ lịch sử đầy ý nghĩa.
Trong băng thu âm, “Bản tin chiến thắng” mở đầu với lời xướng đầy hào hùng của phát thanh viên Tuyết Mai: “Mời đồng bào và chiến sĩ cả nước nghe tin Chiến dịch Hồ Chí Minh đã toàn thắng. Thành phố Sài Gòn đã hoàn toàn giải phóng. Cờ Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã tung bay trên nóc Phủ Tổng thống ngụy quyền”.
Được biết đến như một “giọng đọc huyền thoại” trên sóng phát thanh, ít ai biết rằng NSND Tuyết Mai không hề được đào tạo chính thức để trở thành phát thanh viên.
NSND, Phát thanh viên Tuyết Mai
Hành trình tự học và đam mê với nghề phát thanh
NSND Tuyết Mai, tên thật là Bùi Thị Thái, sinh ngày 26 tháng 8 năm 1925 tại đảo Cát Hải, Hải Phòng. Bà là một trong những phát thanh viên đầu tiên của Đài Tiếng nói Việt Nam, được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú vào năm 1984 và danh hiệu NSND vào năm 1993. Bà cũng từng giữ chức vụ Trưởng phòng phát thanh viên tại Đài.
Thời thơ ấu, gia đình bà chuyển về Hà Nội khi bà mới 12 tuổi. Sau khi kháng chiến bùng nổ, bà đã tham gia vào các hoạt động cách mạng tại chiến khu Việt Bắc.
Trong giai đoạn sau Cách mạng tháng 8, bà tham gia tích cực vào Hội Phụ nữ cứu quốc, thể hiện sự nhiệt huyết của mình qua các hoạt động văn nghệ. NSND Tuyết Mai đã từng biểu diễn trong các phòng trà, trên đường phố và thu âm những ca khúc đầu tiên sau khi Đài Tiếng nói Việt Nam được thành lập vào ngày 7 tháng 9 năm 1945. Bà đã trở thành một giọng ca quen thuộc, nổi bật với những ca khúc tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Nhật.
NSND Tuyết Mai khi về già
Dù xuất phát từ lĩnh vực ca hát, nhưng giọng đọc của NSND Tuyết Mai đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng thính giả. Bà được biết đến với giọng nói nữ trung đầy cảm xúc, vừa mềm mại vừa mạnh mẽ, với cách nhấn nhá và nhả chữ rất riêng biệt. Bất kể thể loại nào, từ tin tức đến bình luận hay tác phẩm văn học, giọng đọc của bà đều chinh phục được người nghe.
Cố nhà văn Tô Hoài từng nhận xét rằng giọng nói của NSND Tuyết Mai đã đạt đến mức chuẩn mực, thể hiện sự tôn trọng và ngưỡng mộ đối với tài năng của bà.
Điều đặc biệt là NSND Tuyết Mai không hề qua trường lớp đào tạo phát thanh viên mà hoàn toàn tự học và rèn luyện. Bà luôn cẩn trọng với từng câu chữ, từng lời văn, để khi phát thanh, sức mạnh của ngôn từ được truyền tải một cách rõ ràng nhất, không phụ lòng mong đợi của người viết. Bà luôn mang theo một cuốn sách bên mình để không ngừng học hỏi và mở mang kiến thức.
Bà thường xuyên nghe lại các bản thu của mình để rút kinh nghiệm và cải thiện kỹ năng. Đồng thời, bà cũng chú trọng việc nâng cao vốn ngoại ngữ để phục vụ tốt nhất cho công việc phát thanh.
Với tài năng và những đóng góp to lớn cho nghề phát thanh, NSND Tuyết Mai được đồng nghiệp kính trọng gọi là “Chị cả” của nghề phát thanh viên, trong khi thính giả xem bà như một “giọng đọc huyền thoại”.
Năm 2022, NSND Tuyết Mai đã qua đời tại bệnh viện Xanh Pôn, Hà Nội, để lại nhiều kỷ niệm và tình cảm trong lòng người dân, hưởng thọ 98 tuổi.
