Hà Nội, một buổi chiều cuối tháng 3, dưới ánh nắng nhẹ nhàng, câu chuyện của chị Bùi Thị Loan và con trai Bảo Nam đã chạm đến trái tim của nhiều người. Sau 14 năm đồng hành cùng con trong thế giới của trẻ tự kỷ, niềm vui của chị đã đến khi Bảo Nam tìm ra được ngôn ngữ giao tiếp qua những bức tranh đầy màu sắc.
Ngồi bên hồ Gươm, Bảo Nam chăm chú vẽ cây cầu Long Biên quen thuộc. Trong khi dòng người vội vã đi qua, cậu bé vẫn đắm chìm trong thế giới của màu sắc và những nét vẽ. Chị Loan, mẹ của Bảo Nam, không giấu nổi niềm tự hào khi nhìn con say mê với nghệ thuật.
Bảo Nam đang vẽ cây cầu Long Biên tại trụ sở báo Nhân Dân, phố Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm chiều 28/3. Ảnh: Phan Dương
Như bao bậc phụ huynh khác, chị Loan từng mơ ước có một đứa con thông minh và tài năng. Tuy nhiên, giấc mơ ấy dần tắt lịm khi Bảo Nam còn nhỏ. “Khi 17 tháng tuổi, Nam luôn chạy nhảy không ngừng, phải có hai người mới có thể giữ được cậu bé”, chị Loan chia sẻ.
Nhận thấy có điều bất thường, chị đã đưa Bảo Nam và anh trai đến Bệnh viện Nhi Trung ương để kiểm tra. Kết quả cho thấy Bảo Nam mắc rối loạn phổ tự kỷ, trong khi anh trai chỉ bị chậm nói. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng một triệu trẻ em mắc chứng tự kỷ, và con số này đang ngày càng gia tăng.
Tự kỷ là một rối loạn phức tạp, với nhiều mức độ khác nhau. “Trong những lúc khó khăn, tôi luôn tự nhủ rằng ít nhất Nam vẫn có thể tự ăn uống và sinh hoạt”, chị Loan tâm sự.
Hơn một thập kỷ trước, thông tin về hội chứng tự kỷ còn rất hạn chế. Tuy nhiên, chị Loan không ngừng tìm kiếm các trung tâm và giáo viên giỏi để hỗ trợ con. Chị cũng tham gia các lớp học dành cho phụ huynh để có thêm kiến thức trong việc chăm sóc con.
Những nỗ lực của chị đã mang lại những thay đổi nhỏ cho Bảo Nam. Cột mốc đáng nhớ nhất là khi cậu bé biết nói vào năm 4 tuổi. Tuy nhiên, những rối loạn hành vi vẫn là một thử thách lớn. Chị Loan không ít lần phải lo lắng khi con chạy ra đường hay mất tích ở trường.
“Mỗi ngày, tôi đều nhận được phản hồi từ giáo viên về việc con không thể ngồi yên trong lớp học”, chị nhớ lại. Sau nhiều lần bị phản ánh, chị quyết định chuyển trường cho con, nhưng vẫn phải thuê giáo viên đi kèm.
Chị Loan và con trai Bảo Nam tại Tọa đàm “Tương lai nào cho trẻ tự kỷ?” do báo Nhân Dân tổ chức hôm 28/3. Ảnh: Phan Dương
Cuộc sống của chị Loan trở nên khó khăn hơn khi bố mẹ Bảo Nam ly hôn. Chị phải làm việc cật lực để có tiền cho con tham gia các lớp học. “Chi phí học của Nam rất cao, có khi lên đến 20 triệu đồng mỗi tháng, nên đôi khi tôi phải tạm ngừng cho con học”, chị chia sẻ.
Trong thời gian dịch Covid-19, công việc của chị bị ảnh hưởng nặng nề, buộc phải gửi Bảo Nam về quê với ông bà. Chị biết rằng nếu không được can thiệp thường xuyên, các rối loạn hành vi của con sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Sau khi dịch bệnh qua đi, chị đón Bảo Nam trở lại, nhưng cậu bé đã có nhiều hành vi xấu hơn.
Chị Loan quyết định tìm một trung tâm nội trú cho con ở quận Long Biên. Sau một thời gian học tập, Bảo Nam đã có nhiều tiến bộ, biết nói nhiều hơn về nhu cầu của mình. Đặc biệt, cậu bé đã phát hiện ra niềm đam mê với hội họa.
Nhờ những chuyến đi qua cầu Long Biên, Bảo Nam đã vẽ bức tranh về cây cầu này và không ngờ bức tranh đã được đấu giá với giá hai triệu đồng. “Khi trung tâm gợi ý thuê thầy dạy vẽ, tôi rất muốn nhưng không đủ khả năng tài chính”, chị Loan chia sẻ.
Vào mùa hè năm 2024, chị lại phải cho con nghỉ học vì không đủ tiền. Ban đầu, Bảo Nam rất ngoan, biết giúp mẹ làm việc nhà. Nhưng sau đó, tính cách của cậu bé thay đổi, hay cáu gắt và có những hành vi tự làm đau mình.
Chị Loan nhận ra con đã bước vào giai đoạn dậy thì và cần một môi trường phù hợp hơn. Ở Việt Nam, việc can thiệp cho trẻ tự kỷ trong giai đoạn dậy thì còn rất hạn chế. Chị quyết định đưa Bảo Nam đến một trung tâm ở Bắc Giang, cách Hà Nội gần 70 km.
Chỉ sau một tháng, chị thấy con gầy hơn nhưng cũng nề nếp hơn. “Điều kỳ diệu là chỉ sau một thời gian ngắn, thầy cô đã tìm ra niềm đam mê hội họa của con”, chị Loan vui mừng chia sẻ.
Thầy Vũ Văn Chức, giám đốc trung tâm, cho biết ngày đầu tiên Bảo Nam đến, cậu bé rất cáu kỉnh. Tuy nhiên, khi biết con thích vẽ, thầy đã tạo điều kiện cho Nam phát triển khả năng này. Hai thầy trò đã cùng nhau học hỏi qua YouTube và Bảo Nam đã vẽ được nhiều bức tranh về các cây cầu nổi tiếng.
Trong ba tháng, Bảo Nam đã hoàn thành 115 bức tranh về các cây cầu. Thầy Chức và chị Loan đã đăng ký kỷ lục Việt Nam cho Bảo Nam. Mới đây, cậu bé đã được Guinness Việt Nam xác lập kỷ lục học đường với chủ đề “Cậu bé tự kỷ thực hiện bộ tranh vẽ chủ đề về các cây cầu của Việt Nam có số lượng nhiều nhất – 115 bức”.
Bảo Nam được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là cậu bé tự kỷ vẽ nhiều cây cầu Việt Nam nhất với 115 bức. Ảnh: Phan Dương
Thầy Chức cho biết trung tâm đang định hướng để Bảo Nam trở thành huấn luyện viên hội họa cho trẻ tự kỷ. Cậu bé sẽ tiếp tục vẽ các cây cầu khác để đăng ký kỷ lục Guinness thế giới, nhằm lan tỏa nghị lực sống và thay đổi nhận thức của xã hội về trẻ tự kỷ.
Riêng với chị Loan, cột mốc này của Bảo Nam mang lại cho chị niềm tự hào và hy vọng. “Ít nhất bây giờ con cũng có đam mê và một con đường để theo đuổi, như bao đứa trẻ khác”, chị nói.
