Trong hành trình nuôi dạy con cái, việc trang bị cho trẻ những kỹ năng cảm xúc là vô cùng quan trọng. Theo các chuyên gia tâm lý, trẻ em có khả năng quản lý cảm xúc tốt thường xuất phát từ những bậc phụ huynh biết cách điều chỉnh cảm xúc của chính mình. Dưới đây là bốn điều cha mẹ cần thực hiện để giúp con cái phát triển trí tuệ cảm xúc (EQ) một cách hiệu quả.
1. Nhận diện và tôn trọng cảm xúc của bản thân
Cha mẹ có khả năng quản lý cảm xúc thường hiểu rằng việc thừa nhận cảm xúc của mình là rất cần thiết. Họ không kìm nén hay phớt lờ cảm xúc mà thay vào đó, họ gọi tên từng cảm xúc mà mình trải qua. Việc này không chỉ giúp họ hiểu rõ hơn về bản thân mà còn là một bài học quý giá cho trẻ. Khi cha mẹ nói: “Hiện tại, tôi cảm thấy…”, trẻ sẽ học được cách diễn đạt cảm xúc của mình một cách tự nhiên.
Việc thừa nhận cảm xúc cũng giúp cha mẹ tìm ra cách giải quyết vấn đề. Chẳng hạn, nếu họ cảm thấy tức giận, có thể họ cần thiết lập một ranh giới rõ ràng. Nếu họ cảm thấy lo lắng, một cuộc trò chuyện với bạn bè hoặc một buổi đi dạo có thể giúp họ thư giãn. Khi cha mẹ biết cách xử lý cảm xúc, trẻ sẽ nhận thức được rằng cảm xúc là một phần quan trọng trong cuộc sống.
Ảnh minh hoạ.
2. Biết cách điều chỉnh cảm xúc
Cảm xúc có thể lan truyền, và cha mẹ cần nhận thức được điều này. Khi xem một bộ phim kinh dị, cảm giác sợ hãi có thể dễ dàng truyền từ màn hình đến người xem. Tương tự, sự căng thẳng hay lo âu của cha mẹ cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của trẻ. Do đó, việc điều chỉnh cảm xúc của bản thân là rất quan trọng để bảo vệ trẻ khỏi những tác động tiêu cực.
Cha mẹ nên lắng nghe cơ thể mình và nhận diện cảm xúc. Đôi khi, việc cho bản thân thời gian để bình tĩnh lại là cần thiết hơn là thể hiện cảm xúc ngay lập tức. Điều này giúp họ không để cảm xúc chi phối hành vi và tránh gây tổn thương cho trẻ.
3. Không phân loại cảm xúc thành “tốt” hay “xấu”
Nhiều người có thói quen đánh giá cảm xúc dựa trên cảm giác mà chúng mang lại. Hạnh phúc thường được coi là “tốt”, trong khi tức giận lại bị xem là “xấu”. Tuy nhiên, mỗi cảm xúc đều có giá trị riêng. Nỗi buồn có thể chỉ ra điều gì đó cần thay đổi, trong khi sự hào hứng có thể thúc đẩy chúng ta tiến về phía trước.
Cha mẹ nên quan sát cảm xúc của mình mà không phán xét. Hai câu hỏi có thể giúp họ định hướng suy nghĩ là: “Tôi không cần phải đánh giá cảm xúc của mình” và “Cảm giác này sẽ qua thôi”. Khi cha mẹ không phán xét cảm xúc của bản thân, họ cũng sẽ ít có xu hướng phán xét cảm xúc của trẻ.
Ảnh minh hoạ.
4. Tự phản tỉnh thường xuyên
Đời sống cảm xúc của mỗi người được hình thành từ những trải nghiệm trong quá khứ. Cách mà cha mẹ đã phản ứng với cảm xúc của trẻ trong quá khứ có thể ảnh hưởng đến cách trẻ xử lý cảm xúc hiện tại. Nếu trẻ từng bị gạt bỏ cảm xúc, chúng có thể học cách né tránh những cảm xúc như tức giận hay buồn bã.
Việc tự phản tỉnh giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về cảm xúc của mình. Họ có thể đặt ra những câu hỏi như: “Cha mẹ đã phản ứng thế nào khi tôi cảm thấy như vậy?” hay “Tôi muốn đối xử với con mình như thế nào?”. Những câu hỏi này giúp họ nhận thức được những khuôn mẫu cũ và có thể thay đổi chúng để không lặp lại sai lầm trong quá khứ.
Cha mẹ biết tự soi chiếu cảm xúc của mình cũng đang dạy trẻ cách làm điều tương tự. Trẻ sẽ học hỏi từ hành động của cha mẹ, không chỉ từ lời nói.
Theo CNBC
