Trong một buổi trò chuyện gần đây, một người bạn đã chia sẻ một câu nói khiến tôi phải suy nghĩ: "Tôi chỉ mong có thể rời bỏ chồng, ôm con đi mà không ngoảnh lại".
Nội dung chính
Câu nói này khiến tôi cảm thấy bất ngờ, bởi vì cặp vợ chồng này luôn được coi là hình mẫu lý tưởng trong mắt mọi người: không cãi vã, sống hòa thuận. Tuy nhiên, khi nghe cô ấy tâm sự, tôi mới nhận ra rằng sự bình yên bên ngoài chỉ là lớp vỏ bọc cho một cuộc sống trống rỗng: họ ngủ riêng, không còn trò chuyện ngoài những vấn đề liên quan đến con cái, và điện thoại dường như trở thành người bạn thân thiết hơn.
Tranh minh họa
Tình yêu đã đi đâu?
Cô ấy kể rằng, trước đây cô thường chủ động trò chuyện, chia sẻ những niềm vui và nỗi buồn. Chồng cô có vẻ lắng nghe nhưng thực tế lại không phản hồi gì. Khi cô giận dỗi, anh ta chỉ lặng lẽ về phòng và tiếp tục ôm điện thoại. Việc nhà? Anh ta không quan tâm. Đối với anh, nhà chỉ là nơi để ăn và ngủ.
Tôi nhận ra rằng đây chính là biểu hiện của khái niệm "bạo lực lạnh" trong tâm lý học – một trạng thái mà người ta trở nên dửng dưng với cảm xúc của người thân, thiếu vắng sự thấu cảm.
Bạo lực lạnh: Tàn nhẫn hơn cả phản bội
Bạn có bao giờ cảm thấy rằng đối phương không làm gì sai, không thô lỗ, không phản bội, nhưng mỗi ngày sống chung lại trở thành một gánh nặng? Những người sống trong tình trạng này lâu ngày sẽ tự nghi ngờ bản thân, cảm thấy mình không xứng đáng được yêu thương, dẫn đến tình trạng suy sụp tinh thần.
Nhà tâm lý học Donald Winnicott từng nói: "Nơi không có hồi đáp, chính là tuyệt vọng". Một ngôi nhà thiếu sự phản hồi cũng giống như một vực sâu không lối thoát.
Theo khảo sát với 2.000 cặp đôi, gần một nửa trong số họ cho biết họ duy trì hôn nhân chỉ vì con cái. Đây là một thực trạng được ví như "hôn nhân góa bụa": có chồng/vợ nhưng thực chất chẳng khác nào sống độc thân.
Ba biểu hiện rõ nét của bạo lực lạnh:
Không chia sẻ: Không chủ động kể chuyện, cũng không quan tâm đến những gì bạn chia sẻ. Nếu có phản hồi, đó chỉ là những câu nói sáo rỗng.
Thờ ơ với cảm xúc: Không nhớ sinh nhật, ngày kỷ niệm. Khi bạn buồn, họ không biết lý do. Khi bạn giận, họ có thể xin lỗi nhưng không hiểu nguyên nhân.
Thiếu thấu cảm: Không thể hiểu bạn cần gì, nghĩ gì, cảm nhận gì. Khi bạn đau khổ, họ dường như không có phản ứng gì.
Gốc rễ của cảm xúc lạnh nhạt
Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này là do "bỏ bê cảm xúc từ thời thơ ấu" – Childhood Emotional Neglect (CEN). Những đứa trẻ không được lắng nghe, không được yêu thương đầy đủ, khi lớn lên sẽ trở thành những người không biết cách thể hiện cảm xúc và không tin vào tình cảm của người khác.
Tranh minh họa
Hiện tượng "cách ly cảm xúc do thất vọng" – một cơ chế phòng vệ tâm lý cũng bắt nguồn từ những tổn thương sâu sắc đó. Họ không biết yêu, không dám yêu và cũng không tin rằng mình xứng đáng được yêu.
Nhà tâm lý học Alfred Adler từng nói: "Khi ta được là chính mình trong một mối quan hệ, không cần tỏ ra ưu tú, không lo sợ bị xem thường, đó mới là tình yêu đích thực".
Tin vui là: Những người từng bị bỏ bê cảm xúc hoàn toàn có thể chữa lành và thay đổi nếu được đúng người kéo ra khỏi vỏ bọc cô đơn.
Ba bước quan trọng để thoát khỏi bạo lực lạnh trong mối quan hệ
Xác định vấn đề, đối mặt thực tế: Đừng giả vờ ổn. Hãy cùng đối tác nhìn nhận thẳng vào vấn đề. Đối phương cần hiểu rằng: không có cảm xúc thì không có mối quan hệ.
Diễn đạt nhu cầu rõ ràng: Người lạnh nhạt thường không biết người khác cần gì. Đừng chờ họ tự hiểu. Hãy nói rõ: "Tôi cần ôm tôi khi tôi mệt", "Tôi cần hỏi han khi tôi buồn".
Yêu mình trước khi đòi được yêu: Làm những việc khiến bạn thấy vui vẻ, thư giãn. Ra ngoài gặp gỡ bạn bè, kết nối với thiên nhiên sẽ giúp bạn chữa lành tổn thương.
Có thể bạn từng bị người quan trọng nhất trong đời bỏ rơi. Nhưng ngay tại khoảnh khắc này, cảm xúc của bạn là thật và rất quan trọng. Hãy tin rằng, với nỗ lực của bản thân và sự giúp đỡ từ những người xung quanh, bạn hoàn toàn có thể xây dựng lại một mối quan hệ lành mạnh và đầy yêu thương.
