Hà Nội – Một tin vui cho giới văn học nghệ thuật khi nhà thơ Hữu Thỉnh vừa được vinh danh với giải A trong lĩnh vực văn học nghệ thuật và báo chí, đặc biệt là về đề tài lực lượng vũ trang và cuộc chiến tranh cách mạng trong giai đoạn 2020 – 2025.
Tác phẩm Giao hưởng Điện Biên của ông, được chia thành 21 chương và năm phần, đã chính thức ra mắt nhân dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2024). Đây là một dự án mà nhà thơ đã ấp ủ từ 20 năm trước và chính thức bắt tay vào viết từ năm 2023.
Nhà thơ Hữu Thỉnh cho rằng việc viết về lịch sử cần phải tôn trọng sự thật, vì vậy, giọng điệu trong thơ của ông không quá bay bổng mà mang tính chân thực. Trước khi bắt đầu sáng tác, ông đã nhiều lần trở lại chiến trường xưa, trò chuyện với những người lính đã tham gia chiến dịch, và nghiên cứu nhiều tài liệu, sách báo liên quan đến sự kiện lịch sử năm 1954. Ông cũng đã sử dụng một số chi tiết từ cuốn Điện Biên Phủ – điểm hẹn lịch sử của một vị tướng lừng danh, được sự đồng ý của gia đình và các tác giả liên quan.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, đã nhận xét rằng Hữu Thỉnh vẫn giữ cấu trúc chương hồi truyền thống trong tác phẩm của mình. Sự sáng tạo của ông nằm ở việc tạo ra không gian sống động và chân thực về những trận đánh, cuộc hành quân, cũng như các nhân vật lịch sử, từ đó gợi lên nhiều cảm xúc cho người đọc.
Nhà thơ Hữu Thỉnh, hiện đã 83 tuổi, là một trong những cây bút nổi bật của nền văn học Việt Nam. Ông đã tốt nghiệp từ trường Viết văn Nguyễn Du và có nhiều đóng góp cho Hội Nhà văn Việt Nam, giữ chức Chủ tịch trong bốn nhiệm kỳ từ năm 2000 đến 2020. Ngoài ra, ông cũng từng là Đại biểu Quốc hội và có vai trò quan trọng trong Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam.
Ông đã viết nhiều thể loại như thơ, truyện ký và tiểu luận phê bình, nhưng nổi bật nhất vẫn là thơ với gần 20 tập đã xuất bản. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Sang thu, được đưa vào giảng dạy trong chương trình ngữ văn phổ thông. Trước Giao hưởng Điện Biên, ông đã sáng tác nhiều trường ca như Đường tới thành phố (1979), Trường ca biển (1994), Sức bền của đất (2004), và Trăng Tân Trào (2016).
Trong buổi lễ trao giải, bên cạnh tác phẩm Giao hưởng Điện Biên, còn có 30 giải A được trao cho các tác phẩm trong lĩnh vực âm nhạc, sân khấu và điện ảnh. Trong lĩnh vực văn học, có những tác phẩm như Bất chợt mai vàng (Nguyễn Trí Huân) và Cánh chim K vây (Trình Quang Phú) cũng được vinh danh. Phim Bình minh đỏ của một đạo diễn trẻ cũng nhận được giải thưởng cao quý.
Nhạc kịch Khát vọng đỏ và ca khúc Bài ca trên sóng cả cũng được trao giải A, cùng với các vở diễn sân khấu như Vì Tổ quốc và Đêm trắng. Hạng B có 43 giải, trong đó có phim điện ảnh Đào, phở và piano và tập phê bình Bốn nhà văn nhà số 4.
Giải thưởng này được tổ chức 5 năm một lần nhằm tôn vinh các tác phẩm văn học, nghệ thuật và báo chí về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng. Ban tổ chức cho biết có 208 tác phẩm được vinh danh, phản ánh đa dạng nội dung và hình thức, thể hiện truyền thống quân đội và bản sắc văn hóa dân tộc, cũng như tâm tư của các chiến sĩ trong thời đại mới.
Phương Linh
